“`html
Küresel Ekonomide Riskler ve Piyasalardaki Kırılganlıklar
ABD’nin korumacı ticaret politikaları, uluslararası ekonomiye yönelik riskleri artırırken, belirsizlik yaratan haber akışları ve Başkan Donald Trump’ın değişken tutumları piyasalarda dalgalanmalara neden oluyor.
Trump’ın Görüşmeleri ve Piyasalardaki İyimserlik
Geçtiğimiz hafta sonu ABD Başkanı Trump, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile bir görüşme gerçekleştirdi. Bu görüşmenin ardından, AB’ye uygulanması düşünülen tarifelerin ertelenmesi piyasalarda olumlu bir hava yarattı. Ancak, gelecekte yaşanabilecek potansiyel çatışmalar bu iyimserliği sürdürülebilir kılmama riski taşıyor.
Trump’ın Sosyal Medya Açıklamaları
Öte yandan Trump, Truth Social hesabı üzerinden AB’nin toplantı tarihlerini hızlıca belirleme çabasında olduğunu duyurdu. Ayrıca, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yönelik “Eğer ben olmasaydım, Rusya’nın başına çok kötü şeyler gelmiş olacaktı” ifadeleriyle dikkat çekti.
FED Yetkilisinden Uyarılar
Trump’ın, özellikle Çin ile olan ticaret ilişkilerine yönelik başlattığı tarife uygulamalarının küresel büyümeye zarar verebileceği ve enflasyonla mücadelede kazanılan ivmenin tehlikeye girebileceği yönündeki endişeler devam ediyor. Federal Rezerv (Fed) yetkilileri, bu durum karşısında dikkatli bir yaklaşım sergileyeceklerini belirtiyor.
New York Fed Başkanı John Williams, merkez bankalarının enflasyon hedeflerinden sapmaları durumunda oldukça güçlü bir müdahale göstermeleri gerektiğini vurguladı. Williams, enflasyonun kalıcı hale gelmemesi adına gereken önlemlerin alınması gerektiğine dikkat çekti.
Analistler mevcut piyasa koşullarının, başta Fed olmak üzere çoğu merkez bankasının politika yapma alanını daralttığını ifade ederek, bugün açıklanması beklenen FOMC toplantı tutanaklarının önemli olduğunu vurguladı. Ayrıca, Perşembe günü açıklanacak büyüme verileri ve Cuma günkü kişisel tüketim verilerinin de piyasalarda etkili olabileceği değerlendiriliyor.
ABD Ekonomi Verileri
Makroekonomik verilere göz attığımızda, ABD’de dayanıklı mal siparişleri Nisan ayında aylık bazda %6,3 oranında bir düşüş sergiledi. S&P CoreLogic Case-Shiller Ulusal Konut Fiyat Endeksi ise Mart ayında yıllık %3,4 artış göstererek, konut fiyatlarındaki artış hızının yavaşladığını ortaya koydu.
Conference Board’un açıkladığı Tüketici Güven Endeksi ise Mayıs ayında 12,3 puan artışla 98 seviyesine çıkarak piyasa beklentilerini aştı.
Kurumsal alanda, Trump’ın sosyal medya şirketi Trump Media and Technology Group’un Bitcoin yatırımı için yaklaşık 2,5 milyar dolar toplama açıklamasının ardından şirketin hisselerinde %10’dan fazla bir değer kaybı yaşandı.
ABD’de Piyasalardaki Gelişmeler
Tahvil piyasasında dün alış yönlü bir seyir gözlemlenirken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi %4,45 seviyesine kadar geriledi. Şu anda bu oran %4,47 olarak kaydediliyor. Aynı zamanda altının ons fiyatı %0,2 artışla 3,307 dolar seviyesinden işlem görüyor.
Dolar endeksi ise yeni güne %0,3’lük bir artışla 99,8 seviyesinden başladı. Brent petrolün varil fiyatı, 31 Mayıs’ta gerçekleştirilecek OPEC ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerin toplantısı öncesinde %0,1 artışla 63,8 dolardan işlem görüyor.
Tüm bu gelişmelerle birlikte, New York Borsası’nda S&P 500 endeksi %2,05, Nasdaq %2,47, Dow Jones ise %1,78 değer kazandı. Ancak ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif bir başlangıç yaptı.
Avrupa Borsalarında Durum
Avrupa borsaları, Fransa hariç olmak üzere genel olarak pozitif bir seyir izledi. ABD ve AB arasındaki görüşmelere dair iyimserlik, bölgedeki yatırımcıları destekledi.
AB, işbirliği yoluyla savunma sanayisi yatırımlarını teşvik etmek amacıyla 150 milyar avroluk Avrupa Güvenlik Eylem Planı’nı onayladı. Bu plana katılmak isteyen üye ülkelerin, en az iki katılımcı ülkeyi kapsayan ortak alımlar gerçekleştirmeleri gerekecek.
Bölgedeki dikkatler, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) Haziran ayındaki faiz kararında. ECB Yönetim Konseyi üyesi Joachim Nagel, faiz indirimi kararının alınması için erken olduğunu belirtti ve bunun ana nedeni olarak küresel belirsizlikleri gösterdi.
AB Ticaretten Sorumlu Komisyon Üyesi Maros Sefcovic, çelik, alüminyum, ilaç, uçak ve yarı iletken sektörleri üzerine ABD ile yapılacak müzakerelere öncülük edeceğini açıkladı.
Dün Almanya’da DAX 40 %0,83, İtalya’da FTSE MIB 30 %0,34, İngiltere’de FTSE 100 %0,69 değer kazanırken, Fransa’da CAC 40 endeksi yatay bir seyir izledi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne belirsiz bir görünümle başladı.
Asya Piyasalarında Gelişmeler
Asya borsalarında ABD ile Japonya arasında planlanan ticaret görüşmesine dair olumlu beklentiler ve bugün açıklanacak Nvidia’nın finansal sonuçlarının etkisiyle karışık bir seyir izleniyor.
Japonya’nın baş tarife müzakerecisi Ryosei Akazawa’nın, bu hafta ABD’yi ziyaret ederek ticaret meseleleri üzerine görüşmeler yapması bekleniyor. Japonya Merkez Bankası Başkanı Kazuo Ueda, uzun vadeli tahvil getirilerindeki dalgalanmaların kısa vadeli tahvilleri etkileyebileceği konusunda uyardı.
Sonuç olarak, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 %0,2, Güney Kore’de Kospi %1,3 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi %0,1 artış gösterdi. Ancak Hong Kong’da Hang Seng endeksi %0,5 değer kaybetti.
Borsa İstanbul’daki Seyir
Borsa İstanbul, dün satış ağırlıklı bir seyir izledi ve BIST 100 endeksi %1,41 değer kaybederek 9,213,58 puandan günü kapattı. Vadesi dolan BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat ise %0,1 azalışla 10,462,00 puanda işlem gördü.
Dolar/TL ise yatay bir seyir ile 39,0700’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasada 39,0730 seviyesinden işlem görmekte.
Analistler, yurt içinde açıklanacak ekonomik güven endeksi ve yurt dışında FOMC toplantı tutanakları ile Almanya’da açıklanacak işsizlik oranının takip edileceğini belirtirken, BIST 100 endeksinin 9,200 ve 9,100 seviyelerinin destek, 9,300 ve 9,400 seviyelerinin direnç noktaları olduğunu aktardı.
Piyasalarda Bugün İzlenecek Veriler
- 10.00 Türkiye, Mayıs ayı ekonomik güven endeksi
- 10.55 Almanya, Mayıs ayı işsizlik oranı
- 14.00 ABD, haftalık mortgage başvuruları
- 17.00 ABD, Mayıs ayı Richmond Fed imalat sanayi endeksi
- 21.00 ABD, FOMC toplantı tutanakları
“`
